رادیاتور آب در داخل خودرو، یک مخزن حاوی آب و مایعات دیگر است که به خنک نگه داشتن خودرو هنگام کار کردن کمک می کند. این قطعه بسیار مهم از بالا رفتن دمای ناگهانی موتور ماشین و رخ دادن حوادث ناگهانی جلوگیری می کند.

اگر به وضعیت رادیاتور خودروی خود توجهی نکنید بدون شک باعث خرابی تدریجی آن می شود و زمانی می رسد که به خودروی شما آسیب های جدی وارد می شود و مجبور هستید هزینه های زیادی را برای تعویض کامل آن اختصاص دهید.

با در اختیار داشتن یک راهنمای ساده در مورد تعمیر و نگهداری ساده از رادیاتور آب، از خراب شدن ماشین خود جلوگیری خواهید کرد.

این راهنمای ساده را سعی کردیم در این بحث مطرح کنیم. اکثر افراد دارای یک خودروی شخصی هستند و باید اطلاعات اندکی را در این مورد داشته باشند.

چرا کنترل رادیاتور آب در خودروها اهمیت دارد؟

شایع ترین علت خرابی خودرو، نقص در عملکرد رادیاتورهای اتومبیل است؛ با این وجود نگهداری رادیاتور آب بسیار ساده است و هزینه زیادی نیاز ندارد.

هنگامی که موتور خودرو در حال کار کردن است، پیستون ها در هر مرحله، چیزی حدود ۱۵۰۰ دور در دقیقه تا ۸۰۰۰ دور در دقیقه کار می کنند. این پیستون ها مداوم در حال بالا و پایین رفتن هستند.

این نحوه کارکردن، قطعاً گرما و اصطکاک ایجاد می کند. تنها راه برای خنک نگه داشتن آنها، جریان آب در کانال های موجود در موتور است. اینجا است که اهمیت نقش رادیاتور آب به طور کامل مشخص می شود.

رادیاتور آب، موتور ماشین را خنک نگه می دارد و به همین دلیل است که مراقبت و کنترل کردن پیوسته آن مهم است. همیشه نشانه هایی هستند که نشان می دهند وضعیت در قسمت کلاهک چندان رضایت بخش نیست!

برای فهمیدن این موضوع می توانید با اندازه گیری درجه حرارت آب، بررسی شرایط را آغاز کنید. دمای این قسمت نباید بیش از ۹۰ درجه سانتیگراد باشد. اگر مشاهده کردید که دما شروع به افزایش کرده است، باید سریعاً کار بازرسی را متوقف کنید. این کار برای شما خطرناک است.

نشانه دیگر که متوجه می شوید رادیاتور آب در قسمت کلاهک، خوب کار نمی کند، بوی سوختگی و خروج بخار از زیر کلاهک است. بسیار دقت کنید. بازرسی رادیاتور خودرو در این شرایط، بسیار بسیار خطرناک است!!

چه عواملی باعث عدم کارکرد صحیح رادیاتور آب در خودروها می شود؟

در این قسمت به عوامل و دلایلی اشاره می کنیم که باعث می شوند رادیاتور آب خودروها بیش از حد گرم شوند.

**هشدار: هرگز درب رادیاتور موتور که بیش از حد داغ شده است را باز نکنید. شما با خطر سوختگی شدید مواجه هستید! همیشه منتظر شوید موتور خنک شود و سپس درب را باز کنید.

۱-سطح مایع خنک کننده در رادیاتور آب بسیار پایین است

مایع خنک کننده در رادیاتور آب، مخلوط ضد یخ (اتیلن گلیکول) و آب است؛ این مخلوط، مایعی است که به اطراف موتور، پمپ شده و با کمک رادیاتور، خنک نگه داشته می شود. هدف از استفاده از ضد یخ این است که آب در رادیاتور در شرایط سرد محیط بیرون یخ نزند. بخصوص استفاده از ضد یخ داخل رادیاتور خودرو در فصل زمستان بسیار ضرورت دارد.

پایین بودن سطح خنک کننده در رادیاتور یکی از دلایل عمده گرم شدن بیش از حد در وسایل نقلیه است. افت سطح این مایع می تواند به دلایل مختلفی مانند نشت در واشر سر سیلندر- که یک مشکل جدی است – یا هسته مرکزی هیتر باشد.

توصیه می شود هر زمان که رادیاتور آب خودرو سرویس می شود، مایع خنک کننده را نیز بررسی کنید. در حالت ایده آل، این کار را باید سالانه انجام دهید. بهتر است حداقل یک بار در ماه، سطح مایع خنک کننده رادیاتور خودرو را بررسی کنید.

۲- رادیاتور خودرو، مسدود شده است

دلیل اصلی مسدود شدن رادیاتور آب خودرو، عواملی نظیر رسوب جرم و آلودگی، ورود حشرات مرده و بقایای جامد مانند سنگریزه ها است. این موارد باعث جلوگیری از جریان هوا از طریق رادیاتور شده و در نتیجه موجب گرم شدن بیش از حد آن می گردد. در این شرایط باید سرپوش را باز کنید. در این حالت معمولاً می توانید این عوامل مسدود کننده را به وضوح مشاهده کنید.

اگر هیچ چیز به وضوح قابل مشاهده نباشد و نتوانید مسدود بودن را تشخیص دهید، مسدود شدن رادیاتور آب می تواند در اثر عوامل داخلی باشد. در صورتی که سطح رادیاتور ایده آل است، با استفاده از ترموستات مادون قرمز، سطح مایع رادیاتور را بررسی کنید.

اگر ترموستات مادن قرمز را ندارید، در زمان خنک بودن ماشین، درپوش رادیاتور را باز کنید و سپس سطح مایعات و وضعیت رادیاتور خودرو را از نظر تغییر رنگ قهوه ای یا آلودگی های معلق در مایع خنک کننده (گرد و غبار یا ذرات معلق درشت و ….) بررسی کنید.

۳- مصالح اولیه در ساخت مبدل حرارتی برای رادیاتور آب اهمیت دارند

انواع رادیاتور آب در خودروها به طور سنتی با استفاده از هسته های مس و برنج ساخته می شدند. در مقابل، هسته های آلومینیومی، مقرون به صرفه و با وزن سبک با استفاده از مخازن پلاستیکی به آرامی جای آنها را گرفته اند.

دلیل این تغییر این است که رادیاتورهای آلومینیومی در مقایسه با رادیاتور خودرو از جنس مسی و برنجی، بسیار بهتر خنک می شوند. میزان انتقال حرارت در آلومینیوم در میان سایر فلزات، فوق العاده بالاتر است.

۴- درپوش رادیاتور آب دارای مشکلاتی است

نقص عملکرد درپوش رادیاتور آب باعث گرم شدن بیش از حد آن می شود. این علت بسیار شایع بوده و اغلب نادیده گرفته می شود. اگر درپوش رادیاتور به درستی پیچیده نشده باشد، ممکن است مایع خنک کننده به بیرون نشت پیدا کند. این درپوش همچنین به حفظ فشار استاندارد بخار آب کمک می کند و اگر درست در جای خود قرار نگیرد، تنظیم فشار به هم می خورد و عملکرد خودرو به خطر می افتد.

۵- ترموستات در رادیاتور آب خودرو به درستی عمل نمی کند

ترموستات یک شیر (Valve) است و یکی از اجزای اصلی رادیاتور آب محسوب می شود. اگر ترموستات بسته باشد، آب گرم سیستم نمی تواند دوباره به سمت رادیاتور حرکت کرده و خنک شود.

این حالت منجر به گرم شدن بیش از حد رادیاتور و موتور خودرو می شود. تعویض ترموستات در خودروها نسبتاً ساده است. عدم کارکرد ترموستات، شایع ترین دلایل گرم شدن بیش از حد رادیاتور خودرو و موتور آن است.

نحوه تنظیم مایعات در رادیاتور آب اتومبیل

موتور خودرو باید در سخت ترین شرایط به درستی کار کند، بنابراین نگه داشتن آب کافی در رادیاتور آب برای خنک کردن اجزای موتور که سرعت بالایی دارند و برای عملکرد صحیح آنها بسیار مهم است. در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی، داشتن موتور خودرو مجهز به خنک کننده، بسیار دور از ذهن نبود.

امروزه، آب، روشی متداول و شناخته شده در جهان برای حفظ دمای ثابت در موتور است؛ این در حالی است که پیستون ها و سایر اجزای متحرک با سرعت فوق العاده بالایی در حال چرخش و کارکرد هستند.

برای تنظیم مایع در رادیاتور آب خودرو باید مراحل زیر را انجام دهید:

• درست کردن مخلوط مایع و ضد یخ برای داخل رادیاتور خودرو
• بررسی وضعیت درب مخزن رادیاتور
• برداشتن درب و نگاه کردن داخل مخزن

۱-درست کردن مخلوط مایع آب و ضد یخ

آب در ۰ درجه سانتیگراد یخ می زند و بلورهای یخ ایجاد شده منبسط می شوند. رادیاتور اتومبیل برای عملکرد موثر در شرایط سرما فقط به آب نیاز ندارد. مایع دیگر، ضد یخ برای رادیاتور آب است. نسبت مخلوط کردن آب و ضد یخ باید برای بهترین عملکرد تقریباً برابر باشد.

۲-بررسی وضعیت درب رادیاتور خودرو

تنظیم سطح مایع خنک کننده در رادیاتور خودرو باید همیشه قبل از ورود به فصل سرما انجام شود تا از هرگونه خطر در رادیاتور یا لوله ها جلوگیری گردد.

اگر می توانید درب مخرن رادیاتور خودرو را باز کنید، به آرامی و با استفاده از دفترچه راهنما این کار را انجام دهید. در غیر این صورت، از تکنسین کمک بگیرید. در برخی از خودروهای مدرن، سرپوش مخزن به صورت خودکار بر روی هیدرولیک بالا می روند.

درپوش مخزن مایع خنک کننده در قسمت بالای یک ظرف پلاستیکی شفاف با علامت گذاری MIN و MAX وجود دارد و سطح مایع موجود در داخل آن با چشم دیده می شود. (در شکل زیر مشاهده می کنید)

۳-برداشتن درب مخزن رادیاتور آب و نگاه کردن داخل مخزن

مهم نیست که به چه ترتیب آب و ضد یخ را به هم اضافه کنید؛ آنها هنگام روشن شدن موتور با هم ترکیب می شوند. مهم این است که باید برای این کار، آب مقطر یا آب مخصوص رادیاتور را استفاده کنید؛

زیرا آب شیر اغلب حاوی مواد معدنی یا ذرات معلق است که می توانند به اجزای موتور آسیب برسانند و لوله های رادیاتور را با گذشت زمان مسدود کنند.

برای جلوگیری از سرریز شدن مایع از مخزن به اطراف، آب و ضد یخ را در مقادیر مساوی با استفاده از قیف به داخل رادیاتور آب بریزید. ضد یخ برای حیوانات بسیار سمی است. اطمینان حاصل کنید که سطح مایع نسبت به MIN به نشانه MAX نزدیک تر است. سپس درپوش رادیاتور را محکم کنید.